ANTONI VAN LEEUWENHOEK

De opbrengst van het DNA GALA 2018 komt geheel ten goede aan het onderzoek naar immuuntherapie van het Antoni van Leeuwenhoek. Vanuit de voortdurende ambitie kanker te ontrafelen en de behandeling ervan te verbeteren, combineert Antoni van Leeuwenhoek de zorg voor kankerpatiënten met hoogstaand en grensverleggend onderzoek. Hierdoor zijn de nieuwste inzichten en technieken direct beschikbaar voor patiënten. Andersom geven ervaringen in de dagelijkse zorg het onderzoek richting.

IMMUUNTHERAPIE

Prof. Dr. Schumacher leidt de onderzoeksgroep van het Antoni van Leeuwenhoek naar immuuntherapie. “Immuuntherapie zit echt in een stroomversnelling, onderzoek gaat steeds sneller en kan zich ook op steeds meer kankervormen richten.” (KWF, 2016)

Ons immuunsysteem is erop gericht om afwijkende cellen, zoals cellen die door een virus geïnfecteerd zijn, te herkennen en af te breken. Immuuntherapie is een nieuw ontwikkelde methode van kankerbestrijding die uitgaat van dit natuurlijke afweersysteem. In kankercellen zijn veranderingen van het DNA aanwezig, daarom wijken kankercellen af van gezonde cellen. In sommige gevallen kan ons eigen afweersysteem deze kankercellen als afwijkend herkennen en zelf aanvallen. Een revolutionaire methode in kankerbestrijding.

‘We hebben altijd geloofd in immuuntherapie, maar dat de resultaten zo goed zouden zijn, hebben we zelf ook niet verwacht’, zegt Prof. dr. Haanen. ‘Het is een triomf voor basaal wetenschappelijk onderzoek’, vult Prof. dr. Schumacher aan (Zorgnu Avro Tros, 2016).

Immuuntherapie wordt op verschillende manieren en op verschillende kankervormen toegepast. Het onderzoek van Prof. dr. Schumacher focust op het gerichter inzetten van de afweercellen. De lichaamseigen afweercellen worden in het laboratorium geactiveerd, vermeerderd en daarna teruggeplaatst in het lichaam.

Prof. dr. Ton Schumacher

Prof. Dr. Ton Schumacher is een vooraanstaande wetenschapper op het gebied van T cel immuniteit. Dr. Schumacher is hoofdonderzoeker van het Nederlands Kanker Instituut van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, waar hij tevens Adjunct-Directeur is.

Het doel van Schumachers’ lab is eenvoudig:
1). Ontwikkelen van nieuwe technieken om T-celresponsen te kunnen meten of manipuleren en
2). Deze technologieën vervolgens inzetten om tumor specifieke T cel immuniteit te ontrafelen bij klinisch effectieve kanker immuuntherapie in te zetten.

Onder de talrijke onderscheidingen van Prof. Dr. Schumacher behoren onder andere de Amsterdam Inventor Award, Koningin Whilhelmina Research Award, San Salvatore Award, Pioneer Award en Meyenburg Cancer Research Award. In 2016 ontving Schumacher de Wiliam B. Coley Award, een jaarlijks uitgereikte prijs van het American Cancer Research Instituut (CRI).  Een initiatief om wetenschappers die een zeer belangrijke bijdrage hebben geleverd op het gebied van kanker immunologie te eren.

Prof. dr. John Haanen

Sinds 2001 werkt Prof. Dr. Haanen als internist-oncoloog in het Antoni van Leeuwenhoek. Haanen is gespecialiseerd in de behandeling van patiënten met uitgezaaid melanoom of niercelkanker. Naast patiëntenzorg is Prof. Dr. Haanen medisch clusterhoofd van de Medisch Oncologische Disciplines en houdt hij zich bezig met onderzoek, met name op het gebied van het versterken van de eigen afweer tegen kanker. De afgelopen jaren zijn hierin veel ontwikkelingen geweest.

“Gelukkig zijn de behandelingsmogelijkheden voor het uitgezaaide melanoom en niercelkanker verbeterd. En hoewel we niet van genezing kunnen spreken, leven patiënten met een uitgezaaid melanoom of niercelkanker gemiddeld langer dankzij de ontwikkeling van nieuwe behandelmethoden. Met het doen van onderzoek probeert mijn team deze overleving nog te verder te verbeteren”.

Prof. Dr. Haanen studeerde Geneeskunde aan de Universiteit Leiden en behaalde daarna zijn PhD bij het Leidsch Universitair Medisch Centrum en het DNAX Research Institute in Californië, USA. Haanen vervolgde zijn loopbaan met een Postdoctorale “fellowship” in tumor immunologie, gevolgd met training in medische oncologie bij het Nederlands Kanker Instituut. Naast zijn huidige werkzaamheden is Haanen lid van verschillende nationale en internationale advies besturen en comités, waaronder het editorial bestuur van Current Oncology Reports en ESMO Open.

Dr. Marleen Kok

Sinds 2013 werkt Dr. Marleen Kok in het Antoni van Leeuwenhoek. Zij ervaart iedere dag weer als bijzonder om daar te mogen werk doordat alles in het Antoni van Leeuwenhoek is gericht op het geven van een kankerbehandeling op maat, waarbij er zoveel mogelijk wordt afgestemd op én met de individuele patiënt. Naast patiëntenzorg houdt Kok zich bezig met onderzoek. Zij richt zich op het onderzoeken van de anti-kanker immuunrespons bij borstkanker en het onderzoeken van de mogelijkheden om T-cell check-point remmers te combineren met chemotherapie.

“Nu is het zo dat er maar een hele kleine groep patiënten is die baat heeft bij immuuntherapie, voornamelijk huid en longkanker, de volgende stap is om voor zoveel mogelijk patiënten immuuntherapie beschikbaar te maken. Bijvoorbeeld voor borstkanker patiënten, een hele grote groep, waarschijnlijk is er een subgroep van borstkanker patiënten die baat heeft bij immuuntherapie, en we moeten die groep identificeren.” Eén van de subgroepen waar Marleen veel van verwacht, is triple negatieve borstkanker, een agressieve borstkankervariant die jaarlijks zo’n 2.000 tot 3.000 vrouwen treft “Omdat er bij triple negatieve borstkanker zo weinig behandelopties zijn en het vaak om jonge vrouwen gaat, is er dringend behoefte aan nieuwe behandelingen. Daar wil ik heel graag aan bijdragen.”

Na haar studie geneeskende aan de Universiteit van Utrecht behaalde Kok haar PhD bij het Nederlands Kanker Instituut. Van 2009 – 2015 voltooide ze haar opleiding tot internist/ medisch oncolooh in het AvL. Kok kreeg in 2015 een fellowship van het KWF toegekend, om tot 2019 haar onderzoek bij het NKI en John Hopkins Hospital te volbrengen.