Immuuntherapie – wat houdt het eigenlijk in?
Het onderzoek naar immuuntherapie zit in een stroomversnelling en kan zich op steeds meer kankervormen richten aldus prof. dr. Ton Schumacher van het Antoni van Leeuwenhoek. Schumacher vertelt: “Onze droom is om voor iedere patiënt te begrijpen hoe we het afweersysteem kunnen stimuleren om de kankercel te vernietigen.”
Wanneer virussen, bacteriën of schimmels je lichaam binnendringen stuurt ons immuunsysteem daar direct zogeheten T-cellen op af – het zware geschut waarmee je lijf dergelijke indringers effectief kan vernietigen. De afgelopen jaren ontdekten onderzoekers dat die cellen ook de strijd met tumoren aangaan. Dat T-cellen kanker aanpakken, klinkt op het eerste gezicht misschien vreemd. Kankercellen komen immers uit het eigen lichaam. Hoe ziet een T-cel dan het verschil tussen de eigen cel en een tumorcel? Het antwoord schuilt in de manier waarop kanker ontstaat.
Celdeling gebeurt continu en gedurende ons hele leven. Het DNA regelt de deling van cellen. Het lichaam maakt nieuwe cellen aan en ruimt beschadigde cellen op. Als het DNA beschadigd is, kan er ongecontroleerde groei van cellen ontstaan: cel woekering. Niet elke DNA-fout verandert een gezonde cel in een kankercel. Kankercellen hebben daarom vaak niet een, maar meerdere fouten in het DNA. Daaronder zijn ook fouten die de eigenschappen van een cel zodanig veranderen dat de T-cellen dit herkennen als afwijkend en zelfs aanvallen. Een revolutionaire methode in kankerbestrijding.
Immuuntherapie kan op twee manieren worden toegepast:
- Patiënten worden behandeld met een stof die ervoor zorgt dat het lichaam de activering van afweercellen niet meer afremt (die rem is normaal gesproken nodig om bijvoorbeeld niet op elke, licht afwijkende, maar onschadelijke cel de aanval te openen)
- Lichaamseigen afweercellen worden in het laboratorium geactiveerd, vermeerderd en daarna teruggeplaatst in het lichaam
Ton Schumacher: “Immuuntherapie is zo speciaal omdat je niet de kanker behandelt maar het afweersysteem. Met immuuntherapie zorgen we ervoor dat de afweerreactie krachtig en specifieker wordt.” Nu is het zo dat er maar een hele kleine groep patiënten is die baat heeft bij immuuntherapie, voornamelijk huid- en longkanker, de volgende stap is om voor zoveel mogelijk patiënten immuuntherapie beschikbaar te maken.
Ton Schumacher leidt de onderzoeksgroep van het Antoni van Leeuwenhoek die onderzoek doet naar de mogelijkheden van immuuntherapie.